93% کل بیت کوین ها استخراج شده است ! چقدر باقی مانده است ؟

کل بیت‌کوین‌های قابل‌عرضه ۲۱ میلیون سکه است. از سال ۲۰۰۹ که برای اولین بار بیت کوین وارد دنیای ما شد، به‌طور مداوم استخراج‌کنندگان مشغول استخراج بلوک‌های تازه بوده‌اند. هم‌اکنون پس از ۱۴ سال از آن زمان، میزان بیت کوین‌های استخراجی از مرز ۹۳ درصد عبور کرده‌اند. اما هنوز هم بیت‌کوین‌های زیادی برای استخراج باقی‌مانده‌اند.
مبحث ماینینگ یا همان استخراج در میان شرکت ها، مردم و حتی کشور ها علاقه مندان زیادی دارد و بسیاری از این راه درآمد های زیادی کسب می کنند.  ماینینگ و موضوعات پیرامون آن تاثیر مستقیم و غیر مستقیم بر بازار  رمزارز ها نیز میگذارند. از این رو کسب اطلاعات در این باره برای علاقه مندان به کریپتو امری واجب است که در این مقاله به آن می پردازیم.

استخراج ارز دیجیتال

در ابتدا بایستی به این نکته مهم توجه کرد که چرا استخراج ارز دیجیتال پدید آمد؟ احتمالا شما هم در این خصوص تصاویری را مشاهده نموده‌ای که فردی در حال استخراج طلا در معدن بوده و به جای عنصر طلا از سکه‌های بیت کوین استفاده شده. شاید بهترین راه برای درک مسئله ماینینگ ارز دیجیتال همین باشد اما بایستی تفاوت‌های آن را نیز درک کرد.

در موضوع استخراج طلا یا هر عنصر ارزشمند دیگر، فرد یا مجموعه‌ای که اقدام به استخراج می‌کند، عنصری را استخراج می‌کند که سالیان سال ارزش آن به تمامی انسان‌های کره زمین اثبات شده و نرخ تقریبا مشخصی در بازار دارد. در فرآیند استخراج این عناصر، فرد یا افرادی به عنوان کارگر معدن مشغول به کار بوده و در ازای دریافت حقوق و به دستور کارفرما، عناصر را استخراج و به کارفرما تحویل می‌دهند.

اما در رابطه با موضوع استخراج ارز دیجیتال که در سال 2009 توسط ساتوشی ناکاموتو و در مقاله وایت پیپر بیت کوین منتشر شد عنصری ناشناخته و غیرفیزیکی به نام بیت کوین معرفی شد که مأموریت آن حذف ارزهای فیات (دلار، یورو، پوند، ریال، تومان و…) بود.در موضوع استخراج طلا، کارگر معدن در ازای کار فیزیکی و کوبیدن ضربات پاداش دریافت می‌کرد .

اما در موضوع استخراج ارز دیجیتال، فردی که اقدام به استخراج نموده، در اصل در ازای پذیرفتن عنصری ناشناخته سود کسب می‌کند. این فرد با خرید دستگاهی به نام ماینر (به جای ابزارهایی همچون بیل و کلنگ) و تهیه کردن ملزوماتی همچون برق، اینترنت، تهویه و… برای این دستگاه اقدام به تأمین امنیت شبکه‌ای کرده که مالک و صاحب آن تمامی کسانی هستند. که در استخراج ارز دیجیتال مشارکت می‌نمایند. به زبانی ساده فردی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو معدنی را یافته و شرایطی را فراهم نموده تا هر کسی صرفا با پذیرش و باور کردن آن بتواند از استخراج عنصری به نام بیت کوین سودهای هنگفتی به دست آورد.

ماینینگ در لغت به معنای استخراج نمودن و ماینینگ ارز دیجیتال مجموعه اقداماتی است که یک فرد یا شرکت با خرید یک یا چند دستگاه به نام ماینر، اقدام به تأمین امنیت یک شبکه بلاک چین و اعتباسنجی تراکنش‌های آن نموده و در ازای این اقدام، پاداشی را در قالب توکن بومی آن شبکه دریافت می‌کند.

حال که تا حدی با مفهوم استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال آشنا شدید، بهتر است در ادامه روش های استخراج ارز دیجیتال را که امروزه اشخاص حقیقی (افراد) یا حقوقی (شرکت‌ها) در حال استفاده از آن هستند را بشناسید. البته این که آیا قانون استخراج ارز دیجیتال به شما این اجازه را خواهد داد یا خیر نیز از مباحثی است که در ادامه‌ی همین مطلب با شما در میان خواهیم گذاشت.

* پارسیان کریپتو مرجعی مطمئن برای قیمت ارز دیجیتال مورد نظر شما *

ماینر

ماینر تضمین کننده امنیت یک شبکه‌ ی بلاکچین است. اگر شما صاحب کسب‌ و کاری هستید در گذشته برای راه‌ اندازی یک شبکه فقط یک راهکار داشتید آن هم راه اندازی یک شبکه بر بستر سرورهایی بود که یا درون سازمان شما هستند یا بیرون آن. در این صورت مسئول تأمین امنیت فقط و فقط خودتان بودید. در این صورت اگر یک هکر قصد دسترسی، خرابکاری و سرقت اطلاعات شما را داشت فقط کافی بود به یک سیستم که سرور نام دارد نفوذ کرده و اقدامات خود را انجام دهد.

اما حالا کسب‌ و کارها راهکار دومی هم دارند: راه‌ اندازی یک شبکه به کمک تکنولوژی بلاکچین و سپردن مسئولیت تأمین امنیت به افرادی که دارندگان دستگاه Miner هستند. در این حالت اطلاعات به صورت متمرکز بر روی یک سرور ذخیره نشده و به جای آن اطلاعات به قطعات کوچکی به نام بلاک تقسیم شده و به صورت زنجیره‌ای رد و بدل و ذخیره می‌ شود. در چنین ساختاری، مسئولیت حفظ امنیت شبکه به عهده‌ ی ماینر و به این عمل ماینینگ گفته می‌ شود.

به زبانی ساده Miner یک دستگاه کامپیوتر شخصی یا حتی لپ تاپ است که صاحب آن با روشن نگاه داشتن آن و تأمین برق و اینترنت پایدار اقدام به تأمین امنیت شبکه نموده و بابت آن پاداشی را در قالب رمزارز دریافت می‌ کند. به این عمل اصطلاحا استخراج ارز دیجیتال و اگر این استخراج در شبکه‌ ی بیت کوین انجام شود به آن استخراج بیت کوین گفته می‌ شود.

البته به مرور زمان با افزایش تعداد ماینرها و تراکنش‌ های شبکه، به مرور فرآیند استخراج سخت‌ تر و نیاز به دستگاه‌ های پیشرفته بیش از پیش احساس می‌ شود به صورتی که امروزه دیگر استفاده از یک دستگاه ماینر خانگی به عنوان ماینر عملا غیر منطقی و درآمد حاصله توجیه اقتصادی ندارد. لذا دستگاه‌ های پیشرفته‌ تر که دارای پردازنده‌ ای قوی‌ تر هستند جای دستگاه‌ های خانگی را گرفته‌ اند. به این پردازنده‌ ها، ایسیک (ASIC) گفته می‌ شود. البته روش‌ های دیگری همچون استفاده از کارت‌ های گرافیک قوی نیز به عنوان یک ماینر رایج شده است.

همانطور که گفتیم وظیفه‌ ی یک ماینر تأمین امنیت شبکه‌ ی بلاکچین و دریافت پاداش در ازای این کار است. اما این که چطور این امنیت تأمین می‌ شود، مبحثی است که قصد داریم در این بخش به آن بپردازیم.

امنیت شبکه در بلاکچین در گذشته فقط با یک روش و الگوریتم انجام می‌ شد؛ آن هم الگوریتم اجماعی به نام اثبات کار (PoW) بود که بعدها به دلیل معایب ماینرها روش جدیدی به نام اثبات سهام (PoS) نیز به دنیای تکنولوژی معرفی شد که دیگر Miner ها در آن جایی ندارند.

جهت درک بهتر عملکرد یک Miner، مثالی را در امور مالی عنوان می‌ کنیم: فرض کنید قصد دارید 10 هزار تومان را به یک شماره کارت واریز کنید. در این مثال حداقل 2 پارامتر وجود دارد: شماره کارت مقصد و مبلغ. یکی از اقداماتی که معمولا هکرها انجام می‌ دهند نفوذ به یک شبکه‌ ی بانکی و تغییر این پارامترها می‌ باشد که به آن فیشینگ گفته می‌ شود. فرد هکر با دسترسی به یک تراکنش سوری و با یافتن حفره‌ ای امنیتی، کارت مقصد و مبلغ را تغییر داده و مبلغ هنگفتی را به حساب خود یا شخص ثالث واریز نموده و پس از انتقال آن در حساب‌ های مختلف اقدام به برداشت مبلغ فوق می‌ نماید. حالا بیایید این مثال را در یک شبکه‌ ی مبتنی بر بلاکچین بررسی کنیم.

در چنین شبکه‌ ای، پارامترهای مبلغ و شماره کارت (شماره کارت در این شبکه همان آدرس کیف پول ارز دیجیتال است) پیش از اینکه وارد شبکه شوند، به کمک فرمول‌ های پیچیده‌ ای رمزنگاری و تبدیل به بلوک‌ هایی از عدد و حروف می‌ شوند. به عنوان مثال در شبکه‌ ی بیت کوین از الگوریتم رمزنگاری SHA256 استفاده می‌ شود. بلوک‌ های تولید شده پس از رمزنگاری وارد شبکه شده و منتظر رمزگشایی می‌ شوند. در صورتی که یکی از اعضای شبکه که به آن‌ ها نود یا گره گفته می‌ شود بتواند فرمول رمزنگاری را بیابد، این تراکنش با موفقیت انجام خواهد شد. یافتن این فرمول همواره با تلاش‌ های فراوان توسط دستگاه ماینر انجام می‌ شود.

* قیمت بیت کوین و سایر رمزارز ها را در پارسیان کریپتو به طور لحظه ای و دقیق مشاهده کنید *

هش و هش ریت

تابع هش یک تابع با دو ویژگی خاص است. این ویژگی ها موجب شده که توابع هش به عضو جدانشدنی شبکه بلاکچین تبدیل شوند. اولین ویژگی آن ها ثابت بودن خروجی آن هاست. یعنی یک تابع هش با ورود مقادیر مختلف، خروجی ثابتی به ما می دهد. در تابع هش فرقی نمی کند که ورودی یک تک کلمه یا جمله ای طولانی باشد. در هر صورت خروجی یکسان و با طولی مشخص است. یکی دیگر از ویژگی های تابع هش این است که نمی توان با داشتن خروجی ورودی را به دست آورد. این امر به دلیل این است تا کسی نتواند با داشتن کلید عمومی به کلید های خصوصی دستیابی پیدا کند.

به خروجی یک تابع هش، هش می گویند و به عملیاتی که برای تولید یک هش انجام می شود، هشینگ گفته می شود. ماینرها با قرار دادن مقادیر تصادفی به نام نانس (Nonce) در توابع هش، سبب تولید هش شده و عملیات هشینگ انجام می دهند. که در ادامه با این مفاهیم بیشتر آشنا خواهیم شد.

اگر می خواهید بدانید هش‌ ریت چیست و با این مفهوم به طور کامل آشنا شوید، ابتدا باید دستگاه های ماینینگ یا ماینر ها را بشناسید. احتمالا بارها نام ماینرها به گوش شما خورده است و آشنایی نسبی با آنها دارید. ماینرها دستگاه های دیجیتالی هستند که با انجام محاسبات ریاضی سعی در بدست آوردن هش تعیین شده در شبکه را دارند. آن ها با جای گذاری نانس های متعدد به عنوان ورودی در توابع هش، شانس خود را برای بدست آوردن هش مورد نظر تابع امتحان می کنند.
Hash Rate در واقع قدرت پردازش ماینرها در یک ثانیه است. به بیانی دیگر تعداد مسئله های حل شده توسط ماینر در واحد ثانیه را هش ریت یا نرخ هش می گویند. می توان گفت هش ریت که به Hash Power (قدرت هش) نیز معروف است، یک معیار برای اندازه گیری به حساب می آید که با آن می توان قدرت ماینر ها در استخراج ارز دیجیتال را سنجید. هرچه هش ریت یک ماینر بالاتر باشد، به این معناست که این دستگاه در یک ثانیه جواب ها یا ورودی های بیش تری در تابع هش قرار می دهد. این موضوع به این معناست که ماینر مورد نظر شانس بیش تری در پیداکردن هش و دریافت جایزه دارد.

سختی شبکه

در شبکه‌های بلاک‌چین که از الگوریتم اثبات کار یا PoW به عنوان مکانیسم اجماع انتخابی بهره می‌گیرند، ماینرها از قدرت محاسباتی خود برای حل پازل‌های ریاضیاتی استفاده می‌کنند تا سهمی در ایجاد بلوک‌ها، ثبت تراکنش‌ها و تعریف ارز دیجیتال مبنا داشته باشند. آن دسته از ماینرهایی که به موقع پازل مبنا را حل کرده‌ باشند، در مقابل تلاش محاسباتی و زمانی که گذاشته‌اند از شبکه توکن جایزه می‌گیرند.

وقتی پای ریاضیات به میان می‌آید، دشواری به فرایند اضافه می‌شود و این سطح از دشواری اگر متغیر باشد، آنوقت مفهوم سختی شبکه بروز می‌کند. حال شرایطی را فرض کنید که طراح بلاک‌چین (ساختار و کد آن) شبکه را طوری طراحی کرده باشد که میزان دشواری مسئله مبنا با گذر زمان تغییر کند تا سرعت ایجاد بلوک‌های جدید نسبتا ثابت بماند.

در چنین حالتی، فعالیت در شبکه سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود و حتی وقتی فناوری ارتقاء می‌یابد، همچنان تعداد محدودی از ماینرها وجود دارند که شرایط بررسی مسئله و حل آن را دارند. در نتیجه، سختی شبکه یک پایداری در فرایندها ایجاد می‌کند و امنیت آن را حذف می‌کند (زیرا فرصتی برای بررسی هست و تعداد کمتری امکان تغییر بنیادی در آن را دارند).

علاوه بر اینکه سختی شبکه از سرعت پیشرفت در فناوری تأثیر می‌گیرد، از تعداد ماینرها نیز تأثیر می‌پذیرد. به عبارتی، هرچقدر که تعداد ماینرها بیشتر می‌شود، سختی شبکه بالاتر می‌رود تا ثبات موجود حفظ گردد و بلوک‌های جدید با یک نرخ موزون ایجاد شوند؛ مثلا در بیت‌کوین این نرخ اکنون هر 10 دقیقه یکبار است و سختی فزاینده آن اجازه برداشت بیت‌کوین بیشتر به ماینرها را نمی‌دهد. در نتیجه، همان هدف‌گذاری اولیه‌ای که برای 21 میلیون بیت‌کوین فرض شده، پایان سال 2140، محقق می‌گردد.

در بسیاری از مقالات و وبسایت‌های فعال در حوزه ارز دیجیتال و مفاهیم مرتبط با آن، از مفهومی مشابه به سختی شبکه و تحت عنوان سختی استخراج استفاده می‌شود؛ حتی بعضی‌ها آن را سختی رمزارز (Cryptocurrencies Difficulty) نیز می‌خوانند. با این حال، این سه اصطلاح به فرایند و مفهومی کم‌وبیش یکسان اشاره دارند، چراکه به نحوه مدیریت رشد شبکه می‌پردازند و هدف برای همه آن‌ها حفظ ثبات و امنیت شبکه، هم‌زمان با ارزشمند ماندن توکن، است.

بنابراین، سختی استخراج یا Mining Difficulty همان Nework Difficulty است با این تفاوت که در اینجا منظور دشواری مضاعف و متغیری است که باعث می‌شود دسترسی ماینرها به ارزهای جدید سخت‌تر و سخت‌تر شود. برای مثال، اگر یک ماینر 1 سال پیش و با دستگاه یا سخت‌افزار ماینینگ خود می‌توانست در بازه‌ای 2 ماهه یک بیت‌کوین استخراج کند، اکنون شاید به 6 ماه زمان نیاز دارد تا با همان دستگاه اینقدر بیت‌کوین داشته باشد. به همین دلیل، گاها سختی شبکه را سختی استخراج نیز می‌خوانند

چه تعداد بیت کوین باقی مانده است؟

مجموع بیت‌کوین‌های استخراجی در سال ۲۰۲۲ از مرز ۱۹ میلیون عبور کرد. از آن زمان تاکنون این رقم به‌طور پیوسته بیش‌تر شده است. پس از آن، اکنون که در ماه دسامبر ۲۰۲۳ قرار داریم، بیت‌کوین‌های استخراجی در آستانه عبور از مرز ۹۳ درصد قرار دارند. بایننس، بزرگ‌ترین صرافی رمزارز جهان اخیرا در پستی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر) دستیابی به این نقطه عطف تاریخی را اعلام کرد.

بر اساس داده‌های سرویس بلاک‌چین دات کام، در مجموع ۱۹،۵۶۰،۸۷۷.۱۵۸ بیت‌کوین تا روز ۵ دسامبر (۱۴ آذر) استخراج شده‌اند. با این اوصاف، بین آوریل ۲۰۲۲ تا دسامبر ۲۰۲۳، کم‌تر از ۶۰۰ بیت‌کوین وارد گردش شده‌اند. این امر از پایین آمدن نرخ عرضه بیت‌کوین خبر می‌دهد.

در مقایسه، بین ژانویه ۲۰۰۹ تا ژانویه ۲۰۱۰،‌ بیش از ۲ میلیون سکه بیت‌کوین استخراج شد. این در حالی است که در آن زمان بیت‌کوین اصلا از لحاظ محبوبیت قابل‌مقایسه با زمان کنونی نبود. سال‌های آینده هم اوضاع به همین منوال باقی‌ می‌ماند و با هر بار رویداد هاوینگ، پاداش‌های استخراج به نصف می‌رسد.

قرار است هاوینگ بعدی بیت ‌کوین در آوریل ۲۰۲۴ (اردیبهشت ۱۴۰۳) انجام شود که پاداش استخراج بلوک‌های بیت‌کوین را بار دیگر به نصف می‌رساند. هاوینگ مقدار عرضه جدید بیت‌کوین را به شدت پایین می‌آورد و انتظار می‌رود که همین موضوع باعث کمیابی و در نتیجه افزایش قیمت بیت‌کوین شود.

<< قیمت اتریوم را در اینجا مشاهده کنید >>

در حال حاضر، با توجه به استخراج ۹۳ درصد از کل عرضه بیت کوین، کمی بیش از ۱.۴ میلیون سکه بیت‌کوین از کل ۲۱ میلیون توکن قابل‌عرضه باقی‌مانده است. با این حال، استخراج بقیه‌ ۷ درصد به زمان به مراتب بسیار بیش‌تری به نسبت ۹۳ درصد استخراج‌شده نیاز دارد.

از آنجایی که رویدادهای هاوینگ هر ۴ سال یک‌بار به وقوع می‌پیوندند،‌ ۱۱۷ سال طول خواهد کشید تا تمام ۱.۴۴ میلیون بیت‌کوین باقی‌مانده استخراج شوند. آخرین بلوک بیت‌کوین طبق پیش‌بینی‌ها در سال ۲۱۴۰ استخراج می‌شود. پس از آن دیگر هیچ بیت‌کوینی برای استخراج باقی نخواهد ماند.

در حالی که استخراج ۱۹.۶ میلیون سکه بیت‌کوین تنها به ۱۴ سال زمان احتیاج داشت، استخراج ۷ درصد باقی‌مانده، نزدیک به ۱۰ برابر آن زمان می‌برد. طبق برآوردها، آخرین رویداد هاوینگ هم در سال ۲۱۴۰ اتفاق می‌افتد. وقتی بیت‌کوین‌ها تمام شوند و دیگر سکه‌ای برای استخراج نماند، استخراج‌کنندگان از آنجایی که دیگر خبری از پاداش استخراج بلوک نیست، برای جبران هزینه‌ها کارمزدهای بیش‌تری برای تراکنش‌ها خواهند گرفت. اما تا آن زمان، استخراج‌کنندگان با افزایش قیمت بیت‌کوین پس از هر رویداد هاوینگ، انگیزه مالی زیادی برای ادامه فعالیت خود خواهند داشت.